Aby zwiększyć grono odbiorców zdecydowałyśmy się na nakręcenie i opublikowanie krótkiego filmiku na serwisie społecznościowym You Tube. W filmie przedstawiamy w skrócie informacje, które zawarłyśmy w naszej pracy.

Link do filmu: https://youtu.be/saUYxhYNcAI

Zostało utworzone  przez władze niemieckie 2 października 1940 roku, było największym gettem w całej Europie. Zamknięto w nim ponad 400 tys. Żydów, wielu z nich zmarło  z powodu głodu i licznych chorób. 22 lipca Niemcy rozpoczęli deportacje ludności żydowskiej do obozu zagłady w Treblince, gdzie zginęło około 300 tys. warszawskich Żydów. Jesienią 1942 roku utworzono tzw. getto szczątkowe, w którym pozostało kilkadziesiąt tysięcy Żydów. W większości byli to ludzie młodzi, zatrudniani do przymusowej pracy w niemieckich warsztatach produkcyjnych.  To właśnie wtedy wśród nich narodziła się myśl o zorganizowaniu powstania zbrojnego.

W tym roku upływa  równe 80 lat od wybuchu powstania w getcie warszawskim, jest to dla nas okazja do pogłębienia wiedzy na ten temat, wgłębienia się w tematykę Żydów, którzy zamieszkiwali nasz kraj od kilku wieków. Czas II wojny światowej sprawił, że Ci którzy tworzyli tak dużą część naszego społeczeństwa  polegli. Obecnie są w większości nieobecni w naszym narodzie.

Gdy wybuchło powstanie w getcie warszawskim podjęli walkę, nie walczyli aby wygrać lub pokazać przewagę, oni walczyli o wolność. Przebywając
w getcie byli skazani na śmierć, mieli zostać przewiezieni do obozu zagłady. Dlatego  postanowili podjąć próbę walki, jeśli zginąć to z honorem
i godnością. Podejmując walkę pragnęli pokazać, że nie są warci tych wszystkich okrucieństw, że też są wolnymi ludźmi. Jest to historia godna upamiętnienia, nie możemy nigdy o nich zapominać. Oni walczyli nie tylko
o swój honor ale również o nasz. W tym celu zgłębiajmy wiedzę na temat tych wydarzeń i pokażmy tym co zginęli podejmując heroiczną walkę, mimo że  są już wśród nas nieobecni to dalej o nich pamiętamy i ich podziwiamy.

My pragniemy ich upamiętnić poprzez rozpowszechnianie wiedzy na temat getta warszawskiego oraz naszego lokalnego getta ale również przedstawiając niezwykłą historie żyjącego świadka historii-Józefa Schleifsteina do którego udało nam się dotrzeć na drodze poszukiwań. W tym roku obchodzimy również 80 rocznice likwidacji naszego lokalnego getta w Sandomierzu, która zbiegła się z likwidacją getta warszawskiego.

Historia getta warszawskiego

,,Bohaterska walka zbrojna żydowskich organizacji bojowych z Niemcami z perspektywy 80 lat – o ludzki, społeczny i narodowy honor oraz godność, na przykładzie powstania w getcie warszawskim''

Powstanie w getcie warszawskim – walki zbrojne prowadzone od 19 kwietnie do 6 maja 1943 r. przez Żydowską Organizację Bojową i Żydowski Związek Wojskowy przeciwko Niemcom podczas ostatecznej likwidacji getta w Warszawie. Pierwsze starcia miały miejsce już 18-22 stycznia 1943 r.- ŻOB pokrzyżowała wówczas niemieckie plany likwidacji getta do 15 lutego. Powstanie rozpoczęło się 19 kwietnia 1943 r. w obliczu podjętej przez Niemców kolejnej próby likwidacji. Przeciw blisko 2100 oficerom i żołnierzom niemieckim, policjantom i członkom formacji pomocniczych, dowodzonym przez Jürgena Stroopa, walczyło 700-750 powstańców - około 500 z ŻOB oraz około 250 z ŻZW. Główny sztab ŻOB znajdował się w bunkrze przy ul. Miłej 29,
a następnie Miłej 18, sztab ŻZW przy ul. Muranowskiej 7/9. Bojownicy korzystali z sieci schronów i bunkrów, dlatego też Niemcy zaczęli systematycznie palić getto. Do schronów wrzucali gaz.
W obronie bunkrów powstańcy toczyli zaciekłe walki. 8 maja Niemcy odkryli bunkier przy Miłej 18. Większość bojowców, w tym Mordechaj Anielewicz, popełnił samobójstwo. 16 maja Niemcy wysadzili w powietrze Wielką Synagogę nad Tłomackiem. Niemcy zlikwidowali (według raportu Stroopa) 631 bunkrów, w których znajdowało się 56 065 Żydów. Część z nich zginęła w walce. Pozostałych naziści rozstrzelali na miejscu lub wysłali do obozu zagłądy w Treblince, do obozów pracy w Trawnikach i Poniatowej, bądź do obozu koncentracyjnego na Majdanku. Według raportu Stroopa niemieckie straty wynosiły 15 zabitych oraz 78 rannych Niemcó i Trawnikimänner. Zginął także granatowy policjant, a 6 zostało rannych. Część bojowców przedostała się kanałami na aryjską stronę. Z dowódców ŻOB powstanie i wojnę przeżyli Marek Edelman i Icchak Cukierman (w czasie powstania przedstawiciel ŻOB po stronie aryjskiej). Walczyli oni później w powstaniu warszawskim. Akcje wspomagające powstańców żydowskich prowadziły polskie organizacje podziemne. (,,ZAGŁADA ŻYDÓW POLSKICH W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ” TEKI EDUKCYJNE IPN Warszawa 2005) 

Powstanie w getcie warszawskim

Strona www stworzona w kreatorze WebWave.